ႁွင်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉတီႈပွႆႇသဵင်တႆး “ႁူဝ်ၸႂ်ဢွၼ်ႇၶႃႈၼၢင်း”

သၢႆမွၵ်ႇႁွမ် (ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ)

ပေႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ႁူင်းပွႆႇသဵင် “ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ” ၼႆ ပီႈပီႈၼွင်ႉၼွင်ႉဢူၺ်းၵေႃႉႁဝ်း တေႁူႉၸၵ်း ယၢမ်ႈထွမ်ႇ ၊ ယၢမ်းငိၼ်းၸိုဝ်ႈသဵင်မၼ်းယူႇၶႃႈၼေႃႈ? ယွၼ်ႉဝႃႈပဵၼ်ႁူင်းပွႆႇသဵင်တႆး ဢၼ် ဢမ်ႇယူႇပႃႈတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ဢမ်ႇယူႇတႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇယူႇတႂ်ႈၸုမ်းလႂ်၊ ပဵၼ်ႁူင်းပွႆႇသဵင် ဢၼ်ပဵၼ်ၶွင်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ၸုၵ်းၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်းသေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

လိူဝ်သေပဵၼ်ႁူင်းပွႆႇသဵင် ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်းယူႇၵူႈမိုဝ်ႉဝၼ်းယဝ်ႉ ယင်းပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ၾိုၵ်းသွၼ်ပၼ်ၽူႈၸတ်းလၢႆးၵၢၼ်မၢင်ၸိူဝ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၸၢင်ႈပိုတ်ႇၶႂၢၵ်ႈႁူင်းပွႆႇသဵင်တႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ်လႄႈ ယူႇတီႈၽူႈထွမ်ႇသေ ၵမ်ႈၼမ်တေထၢင်ႇၼႂ်းၸႂ်ဝႃႈ ပဵၼ်ႁူင်းပွႆႇသဵင် ဢၼ် ယႂ်ႇလူင် မီးလၢႆလၢႆၸၼ်ႉ ၵင်ႈၽႃမၢၼ်ႇ ပေႃႈႁိူဝ်ႈလူင်ဝႆႉၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးႁွတ်ႈထိုင် ဢွင်ႈတီႈယဝ်ႉတႄႉ မၢင်ၸိူဝ်း တူၵ်းၸႂ် ။ ၸိူဝ်းၸႂ်ဢမ်ႇၶႅင်ၼၼ်ႉ ၼမ်ႉတႃ ပေႃယိုင်ႈႁူၺ်ႇၵွၼ်ႇ ဢေႃႈ။ ႁွႆးဝႃႈ ပဵၼ်ႁွင်ႈလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇဢိတ်းၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁွင်ႈလဵၵ်ႉသေတႃႉ ၵၢၼ်တႄႉ ဢမ်ႇ လဵၵ်ႉ၊ ဝႆႉလဵၵ်ႉတိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈသေဢိတ်းၼႆ ပေႃးပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ်မႃးဢႅဝ်ႇ ယဵမ်ႈထိုင်ဢွင်ႈ တီႈမၼ်း တိုၼ်းတေလႆႈႁူႉႁၼ်ထိုင်ယူႇၶႃႈ။

ၶႃႈၼၢင်းတႄႇမႃးၶဝ်ႈၵၢၼ်တီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2014 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ၊ မိူဝ်ႈၶႃႈၼၢင်း ပႆႇယၢမ်ႈမႃးထိုင် လုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸႂ်ၶႃႈၼၢင်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈထၢင်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇလၢတ်ႈၼႄပႃႈၼိူဝ်ၼၼ်ႉမႃးယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈယၢမ်းလဵဝ် တႄႉ လုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်ဢွၼ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ် ႁိူၼ်းတီႈသွင် ၶွင်ၶႃႈၼၢင်းယဝ်ႉ။ လႆႈၶဝ်ႈဝၢင်းႁိူၼ်းၼၼ်ႉလႄႈ လႆႈၶဝ်ႈႁွင်ႈပွႆႇသဵင်မိူဝ်ႈလႂ် မိူၼ်ႁၢင်ႈဢုၼ်ႇၸႂ်လူင်လၢင်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ။

လုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉ ယႃႇပေထၢင်ႇဝႃႈယႂ်ႇလူင်ႁူင်ႁီးၶႃႈ။ ပဵၼ်ႁိူၼ်းလင်ဢၼ်ၵဝ်ႇသေ ပိူၼ်ႈၼႂ်းပွၵ်ႉ  ယွၵ်းသေပိူၼ်ႈၼႂ်းပႃႇၼၼ်ႉသေ  ယၢမ်းလဵဝ် ပိူၼ်ႈမႃးႁဵတ်းႁိူၼ်းမႂ်ႇ လင်ယႂ်ႇ ႁၢင်ႈလီ လွမ်ႉႁွပ်ႈလုမ်းႁဝ်းၶႃႈဝႆႉလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁၼ်ၵဝ်ႇ ႁၼ်သဝ်ႈမွင်လူင်လၢင်ဝႆႉ။

ပၢႆလိူဝ်ၵဝ်ႇသမ်ႉယူႇတႅမ်ႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈ( ႁိူၼ်းမႂ်ႇပိူၼ်ႈၼၼ်ႉထူမ်လိၼ်ၶိုၼ်ႈသုင်ပေႃးပဵင်းႁူဝ်ႉ ႁဝ်းသေၸင်ႇသၢင်ႈဝႆႉလႄႈ) ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းၾူၼ် ၼမ်ႉၸၵႃႉၼမ်ႉ သီႇၸဵင်ႇပႅတ်ႇၼႃႈ သီႇပႃႈပႅတ်ႇၾၢႆႇ လၵ်းလၢႆႇလႆၶဝ်ႈလုမ်းႁဝ်းၶႃႈမူတ်း။ မၢင်ၵမ်းပေႃးထၢင်ႇဝႃႈ လႆႈၵႂႃႇဢႅဝ်ႇ ယဵမ်ႈၼွင်ႁၢႆးယႃႈၶႃႈဢေႃႈ။

ၼမ်ႉထူမ်ႈၵူၺ်းႁႃႉၼႆ ႁိုဝ်တေၵႃးၶႃႈ။   ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလင်ႁိူၼ်းယွၵ်း ပေႃးၾူၼ်ၽွၵ်းသႂ်ႇ ၼမ်ႉပေႃးၸိုမ်းထိုင်ၵူင်။   မၢင်ႈပွၵ်ႈမၢင်လႂ် တီႈၶၢင်ႈၼၢင်းၼင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ၼမ်ႉၸိုမ်းၶဝ်ႈ ယင်းလွမ်ၵူဝ်ၾႆးၾႃႉသျွၵ်ႉယူႇႁင်းၵူၺ်း။

ႁိူၼ်းလင်ၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃး ၵႆဝၢင်းႁိူဝ်းမိၼ်ၵဵင်းမႂ်ႇ။ ပဵၼ်တီႈၵတ်းတီႈယဵၼ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ၵုၼ် ၵၢင်ၼႃး မုင်ႈႁၼ်တၢင်းၵႃးလဵပ်ႈဝဵင်း။ ယၢမ်းလဵဝ်ႁိမ်းၼႆႉပဵၼ်ဝၢၼ်ႈပဵၼ်ဝဵင်း ပိူၼ်ႈထူမ်ၼႃး ႁဵတ်းႁိူၼ်းႁိူၼ်းယေးမႂ်ႇပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်း။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉယုၵ်ႉ တၢင်းၶိုၼ်ႈ ၵေႃႇၵၢႆႇမႂ်ႇ သုင်လိူဝ် ပိုၼ်ႉလိၼ်ဝၢင်းႁိူၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်လုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၶၢတ်ႈယူႇဝႆႉ။   

ၽူႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ်ၸႂ်ယဵၼ်၊ ၸဝ်ႈသႅင်ၸိုၼ်ႈ သၶႁ ၊ ပီႈၸၢႆး တဵင်းႁၢၼ်ႇၶဝ် တႄႇမႃး ၶၢတ်ႈယူႇတီႈၼႆႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1997 တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၽွင်းတႄႇ ယူႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ႁိူၼ်းၸိူဝ်ႉသၢႆၶိူဝ်းတႆး လႆႈၶၢတ်ႇယူႇၶၼ်ထုၵ်ႇၶၼ်ပေႃး၊ ဝၢႆးမႃး ၶၢႆတေႃႇ ၵၼ် ၵႂႃႇသိုပ်ႇယဝ်ႉသိုပ်ႇ –  ၽႂ်လႂ် ပဵၼ်ၵႂႃႇၸဝ်ႈၶွင်ပေႃးဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း။

ႁိူၼ်းၸိူဝ်းမႃးၵေႃႇသၢင်ႈတင်ႈမႂ်ႇမႂ်ႇသႂ်သႂ်ႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉၵေႃႈယွၼ်ႉဝႃႈ လႆႈယူႇႁိမ်းႁိူၼ်းထဝ်ႈ ႁိူၼ်းထဝ်ႈလူင်ႁဝ်းၼႆႉလႄႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၶႂ်ႈပေႃးၸႂ်။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၸဝ်ႈၶွင်ၶိုမ်းၵုမ်းလုမ်းလႃးတႃးသီ မႄးႁႂ်ႈႁၢင်ႈလီ ႁႂ်ႈမၼ်းၵိုင်ႇလႅပ်ႈႁိူၼ်းမႂ်ႇၶဝ်ၼၼ်ႉၼႆယူႇ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸဝ်ႈၶွင်ႁိူၼ်းၼႆႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶၢႆႁိူၼ်းလင်ၼႆႉဝႆႉ ၊  ၸဝ်ႈႁိူၼ်း တင်း ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တူၵ်းလူင်း ၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ ပေႃးၸဝ်ႈႁိူၼ်းၶၢႆဢွၵ်ႇ ႁႂ်ႈလႆႈပၼ်ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ သိုပ်ႇၶၢတ်ႈယူႇ ၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ် တႃႇႁႃတီႈယူႇမႂ်ႇ၊ ပေႃးၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ႁႃလႆႈႁိူၼ်းမႂ်ႇတႃႇၶၢတ်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈ လၢတ်ႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းလူင်ႈၼႃႈထႃႈ 5 လိူၼ်။

ပေႃးဢဝ်ၸႂ်ႁၵ်ႉဝႃႈတႄႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်တီႈယူႇ ၽူႈၵေႃႇတင်ႈၸုမ်းႁဝ်း၊ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ႁဝ်း ၊ ၽူႈၵိုၵ်းပိုၼ်းႁဝ်း ယူႇသဝ်းမႃး ၊ ယၢမ်းလဵဝ် ႁူမ်ႈဝႃႈၶဝ်ၸဝ်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်းႁဝ်းယဝ်ႉ သေတႃႉ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ႁွႆးတိၼ် ႁွႆးမိုဝ်းၶဝ်ၸဝ်ႈလၢႆလၢႆ လႄႈ သမ်ႉလွမ်ပဵၼ် ပိယေႇႁိ သၢႆ ၼွင်ႇႁွႆႈတိတ်း ဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၸူးၸႂ်ၶႃႈၼၢင်းတႄႉ ပေႃးတိူဝ်ႉထီႇ သမ်ႉပေႃးၶႂ်ႈသိုဝ်ႉတၢပ်ႇပႅတ်ႈတင်းၸၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽဝ ၵူၼ်း ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ ၵဵပ်းငိုၼ်းတႃႇသိုဝ်ႉထီႇဢွၼ်ႇ ဝႂ်သွင်ဝႂ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁၢင်ႈၶႂ်ႈၵပ်ႉ ၵိၼ်းၸႂ် ႁူးဢွၵ်ႇမၼ်းၵေႃႈ သမ်ႉၶႂ်ႈၼမ်ဝႆႉၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ဝႃသၼႃ သိုဝ်ႇထီႇၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇပေႃးပႃး ၵေႃႈႁင်းမၼ်း။

ယွၼ်းလၢတ်ႈၶိုၼ်းလွင်ႈႁူင်းပွႆႇသဵင်ၶိုၼ်းၽွင်ႈၵွၼ်ႇ – ႁူင်းပွႆႇသဵင်ဢွၼ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ တႄႇမႃး မိူဝ်ႈပီ 2013 ၊ ယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ လႆႈလၢႆးလႂ် ႁၼ်တၢင်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢဝ်ၸႂ်ႉပဵၼ်ၶိူင်ႈသူင်ႇၶၢဝ်ႇ ႁၢႆးငၢၼ်းၶၢဝ်ႇ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်း ႁႂ်ႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၽႄႈတိူၼ်း၊ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇ၊ ႁႂ်ႈၽူႈပႃးၸႂ် လႆႈမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်ပွႆႇသဵင် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ႁွင်ႈပွႆႇသဵင်ဢွၼ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လႆႈငိၼ်း ၽူႈၵုမ်းထတ်းလိၵ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ယၢမ်ႈပဵၼ်တီႈၼွၼ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ တေႁဵတ်းႁွင်ႈပွႆႇသဵင်ၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ၵေႃႈလႆႈပိုၼ်ႉပွႆႇပုၼ်ႈလီသုၼ်ႇတူဝ်သေ ၶၢႆႉဢွၵ်ႇယူႇတၢင်းၼွၵ်ႈ။

ယူႇတီႈၶႃႈၼၢင်းၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ႁွင်ႈပွႆႇသဵင်ဢွၼ်ႇႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈလဵၵ်ႉ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်း ၼမ်ႉၸိုမ်း ၾူၼ်ႁူဝ်ႈ ၼႆသေတႃႉ – ယွၼ်ႉၽူႈၼမ်းႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်တႄႇမႃးလူၺ်ႈႁႅင်းၸႂ် လႄႈ ၵူၼ်းဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၼႆႈသေ မေႃၵၢၼ်ပွႆႇသဵင်၊ မေႃၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇၵႂႃႇၵေႃႈဢမ်ႇဢေႇ၊ ၸူဝ်ႈၶႃႈၼၢင်း မႃးယူႇၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်လုၵ်ႉတီႈၼႆသေ ၵႂႃႇတင်ႈႁူင်းပွႆႇသဵင်ၵေႃႈဢမ်ႇယွမ်း 3 – 4 တီႈ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၼႃႈလိၼ်ပူတ်းပွႆႇ ဢၼ်ပီႈၼွင်ႉႁဝ်းၶဝ် လႆႈထွမ်ႇငိၼ်းယူႇၵမ်ႈပႃႈၼမ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ တေႃႈ ဢမ်ႇသင် ပီႈၼွင်ႉၶၢင်ၵေႃႈ ယင်းမႃးႁဵၼ်းဢဝ်တီႈၼႆႈၵႂႃႇ။

မၢင်ၸိူဝ်းတေဝူၼ်ႉငၢႆႈ လၢတ်ႈငၢႆႈဝႃႈ လုမ်းသူယွၵ်းၵဝ်ႇ ၼမ်ႉထူမ်ႈ ၼမ်ႉႁူဝ်ႈ ပဵၼ်တၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဢမ်ႇႁႃလုမ်းလီလီ ဢမ်ႇႁဵတ်းလုမ်းလီလီ လႃႇၼႆယူႇ။ ဝႆႉတီႈၵဝ်ႇ ၶၢႆႉတီႈမႂ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈဢမ်ႇငၢႆႈ ၊ ပေႃးယူႇၼႂ်းတူဝ်မိူင်း၊ ႁိူၼ်းလင်ယႂ်ႇ သမ်ႉၵႃႈႁႅင်း ၵႃႈၶၢတ်ႈ ပဵၼ် ႁူဝ်မိုၼ်ႇ၊ ပေႃးၵႃႈၶၢတ်ႈထုၵ်ႇ သမ်ႉယူႇၵႆဝဵင်း ႁႅင်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ တႃႇပွႆႇသဵင် သမ်ႉဢမ်ႇလီ။

လုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တီႈၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉ ယူႇမႃးႁိုင် မိူၼ်ၼင်ႇလၢတ်ႈမႃးပႃႈၼိူဝ်၊ ပေႃးဝႃႈ ႁိူၼ်း “ထႆးယႂ်ႇ” ၼႆ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၸႃႇတီႉ  ၵေႃႉဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈမီး၊ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၼႂ်းတူဝ်ဝဵင်း လႄႈ – ၵႃႈပဵၼ် သၢႆဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊ ၼႅတ်ႊ 3 BB , Ture Move , TOT , T&T ၸိူဝ်းၼႆႉတေႃႇမႃးၸႂ်ႉ သဵင်ႈသဵင်ႈ ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းၼႆႉၼင်ႇၵႃႈ ပွင်ပဵၼ်လႆႈၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းမႃး ႁႂ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁပ်ႉႁူႉၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈမႃးႁဵတ်းႁၢႆႉၼိူဝ်ၶိူဝ်းႁဝ်း မိူင်းႁဝ်းသဵင်ႈသဵင်ႈ။

ယူႇတီႈၶႃႈၼၢင်းသေ ၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈငိၼ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ယွၼ်းလူႇၶၢမ်ႇ တီႈ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းမႃးသေပွၵ်ႈ။ ငိုၼ်းလိူၼ်တႃႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်ႇယွၼ်းတီႈ ၸဝ်ႈတႃႇၼ မိူင်းဝၼ်းတူၵ်း၊ ဝၢင်းၽႅၼ်ႁဵတ်းၵႂႃႇၸွမ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ် လၢႆးပီ။ ဢဝ်ငိုၼ်း ပိူၼ်ႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁဝ်း ၶႃႈၼၢင်းပွင်ႇၸႂ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၸုမ်းၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းဢၼ် ဢမ်ႇတႅမ်ႈလိၵ်ႈတႆး၊ ဝၼ်း ဢၼ် ဢမ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး ၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ တႅမ်ႈပႃးလိၵ်ႈပိူၼ်ႈ  ၵႂၢမ်းပိူၼ်ႈၼႆသေတႃႉၵေႃႈ တိုၼ်းပဵၼ်လွင်ႈ ႁႂ်ႈပိူၼ်ႈႁူႉၸၵ်း လွင်ႈမိူင်းႁဝ်း ၶိူဝ်းႁဝ်း – ပိုၼ်ၽႄႈလွင်ႈတႆး/မိူင်းတႆး မႃးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ။

တႄႇၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃႈသွၼ်းၼမ်ႉမႃး ဢၼ်ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁပ်ႉငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ မဵတ်ႉႁိၼ် မဵတ်ႉသၢႆးၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇ ငိုၼ်းလိူၼ်ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇဢဝ်ၸႂ်ႉၼႂ်း ၵၢၼ်ႁႃႇၶၢဝ်ႇငၢဝ်း ၶၢဝ်ႇသၢၼ် – ပဵၼ်တႃႇႁဵတ်းလုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇတႆး “လုမ်းၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ” တီႈဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ယူႇတီႈၶႃႈၼၢင်းသေ ႁၼ်ထိုၼ်ဝႃႈ ငဝ်ႈဝဵင်းလူင်မိူင်းတႆး ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်းတႆး ယင်းဢမ်ႇ တင်ႈလုမ်းလႆႈၼႆ ပဵၼ်လွင်ႈ လီဢူၵ်းလီဢၢႆတႄႉၶႃႈ။ ဢၼ်ၶိုင်ႁဵတ်းလုမ်းၼႆႉၵေႃႈ ယိူင်းဢၢၼ်း ႁႂ်ႈၵၢၼ် ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ပၼ်ငၢႆႈ ႁဵတ်းငၢႆႈ မၼ်ႈၸေႇၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်း ၵိုၵ်းၵပ်းၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸိုင်ႈတႆး ႁဵတ်းၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တႃႇၶိူဝ်းႁဝ်း မိူင်းႁဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၶႃႈၼၢင်းယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၸူဝ်ႈမီးၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ တိုၼ်းတေလႆႈမီးသဵင်ၶၢဝ်ႇတႆး၊ ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင်ၶၢဝ်ႇ ၾၢႆႇတႆး ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈဢၢၼ်ႇပႃးၶၢဝ်ႇငၢဝ်း လွင်ႈပဵၼ်လွင်ႈလူႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းမိူင်းႁဝ်း ၶိူဝ်းႁဝ်း ဢၼ်တႅမ်ႈတင်း လိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇႁဝ်းၼၼ်ႉယူႇ –

ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ်သူၼ်းဢီး ႁႂ်ႈၶႃႈၼၢင်း တူင်ႉတိုၼ်ႇ ယူႇဢႅပ်းဢိူမ်ႈၸမ်ႁိမ်းၶၢင်ႈ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈသေ ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။

ၼပ်ႉယမ်ယႂ်ႇၼမ်သေ

သၢႆမွၵ်ႇႁွမ်

ၽူႈၵွၼ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇပွႆႇသဵင်

ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ